Mangaan
Mangaan is een essentieel spoorelement. Spoorelementen zijn mineralen die ons lichaam in kleine hoeveelheden nodig heeft. Essentiële spoorelementen, zoals mangaan, zijn onmisbaar voor je lichaam omdat ze een rol spelen in verschillende biologische processen in het lichaam. Zo speelt mangaan een rol bij de vorming en werking van vele enzymen die betrokken zijn bij de stofwisseling van koolhydraten, eiwitten en vetten. Het is daarnaast ook een antioxidant waardoor het lichaamscellen helpt te beschermen tegen invloeden van buitenaf.
Wat doet Mangaan voor je gezondheid?
Mangaan heeft de volgende wetenschappelijk bewezen effecten voor de gezondheid:
- Mangaan draagt bij aan de vorming van bindweefsel
- Mangaan is goed voor het kraakbeen
- Het bevordert de energiestofwisseling
- Het helpt bij de bescherming van gezonde cellen en weefsels
- Mangaan speelt een rol bij de botaanmaak
Mangaan in voeding
Mangaan komt onder andere voor in volkoren graanproducten, zilvervliesrijst, noten, peulvruchten en eieren. Minder dan 10% van het mangaan uit je voeding wordt in het lichaam opgenomen. Als je gezond en gevarieerd eet krijg je echter voldoende mangaan binnen.
Mangaan in voedingssupplementen
In voedingssupplementen komt mangaan vaak voor in een multivitamine, samen met een groot aantal andere vitamines en mineralen. Gezien de werking van mangaan als antioxidant, komt het element ook voor in antioxidantpreparaten. Het wordt ook toegevoegd aan supplementen voor botten en gewrichten. Suppletie met alleen mangaan komt weinig voor.
Wanneer is een aanvulling met Mangaan nuttig?
Soepele gewrichten
Mangaan is goed voor het bindweefsel in het bot en het kraakbeen. Het behoud van gezond kraakbeen is nodig om soepel te kunnen bewegen. Kraakbaan zit namelijk in je gewrichten tussen twee bot-uiteinden. Als aanvulling op de voeding wordt mangaan daarom wel toegevoegd aan voedingssupplementen voor de botten en gewrichten.
Waar moet ik op letten bij gebruik van Mangaan?
De mineralen calcium, fosfaat en ijzer hebben invloed op de opname van mangaan in je lichaam. Een hoog gehalte aan calcium, fosfaat en ijzer, kan de opname van mangaan verminderen.
Tekort mangaan
Er is weinig bekend over eventuele gevolgen van een langdurig te lage inname van mangaan. Bij gezonde mensen die voldoende eten komt een tekort aan mangaan niet voor.
Veilige inname
Er is nog geen officiële aanvaardbare bovengrens vastgesteld voor mangaan. Op basis van de beschikbare gegevens, wordt er vanuit gegaan dat een inname tot 11 milligram per dag veilig is. Mangaan is bij inademing zeer giftig. Een langdurig hoge blootstelling aan mangaan kan het zenuwstelsel beschadigen, bijvoorbeeld bij mensen die door een bepaald beroep mangaanstof en dampen inademen. Als gevolg van een langdurig overschot aan mangaan via voeding kunnen motorische en psychische klachten ontstaan. Een teveel uit voeding komt echter zelden voor.
Hoeveel Mangaan per dag?
Voor mangaan is de Referentie Inname (RI) 2 milligram per dag. De RI geeft een indicatie van de hoeveelheid mangaan die een volwassene gemiddeld nodig heeft. Het percentage van de RI wordt op een etiket van een levensmiddel vermeld.
In Nederland zijn er voor specifieke groepen, zoals vrouwen of kinderen, aanbevelingen van de Gezondheidsraad. Hieronder de aanbevelingen voor mangaan.
De Adequate inname is een grove schatting, omdat de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van mangaan niet bepaald kan worden vanwege beperkte gegevens.
Veelgestelde vragen
Is mangaan gezond?
Mangaan heeft wetenschappelijk bewezen gezondheidseffecten. De inname van mangaanrijke voeding rijk is daarom onderdeel van een gezond voedingspatroon. Het gebruik van mangaan in de aanbevolen doseringen is veilig. Een langdurig gebruik van hoge doseringen kan bijwerkingen geven als motorische en psychische klachten, maar dit komt echter weinig voor. Het langdurig inademen van mangaandampen is wel zeer giftig. Mensen die door een bepaald beroep mangaanstof en dampen inademen, lopen daarom risico op ernstige gezondheidsklachten.